خودویی

دهه ۷۰ آغازی مجدد برای صنعت مریض خودروسازی کشورمان بود. پیگیری “ایران خودرو” برای به سرانجام رساندن پروژه خودروی ملی، سایپا رقیب دیرینه این موسسه را هم بر آن داشت تا پروژه ای جدید به نام S81 را آغاز نماید. گروهی از مهندسان ایرانی و آلمانی به همراهی تیم طراحی ایتالیایی، خودروی کوچکی در سگمنت B تعریف کردند که قرار بود بر اساس تجربه سایپا در تولید پراید، ساخته شود.

پروژه در سال ۸۳ به وضعیت تعلیق درآمد، البته سال ۸۷ بود که مجدد S81 کلید زده شد و سرانجام در ۲۳ آذر ۸۷ “مینیاتور” متولد شد. مینیاتور اساسا کلمه و واژه ای فرانسوی بود که انتخاب این اسم از سوی سایپا برای خودرویی ملی، حتی انتقاد رییس جمهور وقت را هم به دنبال داشت. سرانجام بعد از انجام یک انتخابات، اسم “تیبا” به معنای آهو، برگزیده شد. تیبا با طراحی خاص ایتالیایی، در ابتدای ورود به بازار چندان پیروز ظاهر نشد البته به تدریج با توجه به قیمت خوب، ظاهر جدید و موتور قوی تر از پراید، تبدیل به محصولی پر تقاضا و محبوب در بین مردم گشت.

البته مدیران سایپا از همان روز اول رونمایی تیبا، وعده عرضه مدل فیس لیفت این خودرو را نیز در سال های بعدی داده بودند. با این حال، محبوبیت خودروهایی همانند پژو ۲۰۶ و پراید هاچ بک در بین جوان ها، تیم طراحی سایپا را بر آن داشت تا قبل از معرفی فیس لیفت تیبا، ورژن هاچ بک آن را روانه بازار نمایند. به این ترتیب تیبا هاچ بک با نام تجاری “تیبا ۲” در مهر ماه سال ۹۱ رونمایی شد. تیبا ۲ نه تنها موفقیت تیبا صندوق دار را تکرار کرد، بلکه به جهت قیمت پایین تر از پژو ۲۰۶ و جذابیت ذاتی خودروهای هاچ بک، در بازه ای کوتاه به پر فروش ترین محصول سایپا تبدیل شد.

ولی پروژه فیس لیفت تیبا صندوق دار فراموش نشده بود. در سال ۹۴ سرانجام سایپا از سدانی جدید با کد ۲۳۲ پرده برداشت. سدانی که هر چند در ظاهر خودرویی جدید بود، البته با اندکی توجه در ابعاد و فرم کلی اتاق، به سادگی می شد به یکسان بودن آن با تیبا پی برد. سایپا برای این مدل هم در کنار محصول جدیدی از کمپانی “زوتی” چین، فراخوان نام گذاری اعلام کرد که از بین بیش تر از ۲۰٫۰۰۰ اسم پیشنهادی، به ترتیب کلمه های ” ساینا ” و ” آریو” به عنوان اسم های رسمی این خودروهای جدید انتخاب شدند. ساینا را می توان فیس لیفت ماژور (عمده) تیبا دانست که از لحاظ فنی هم مشخصات فنی ساینا از تیبا بالا تر است که در حال حاضر همانند تمام اعضای خانواده X200، با اقبال خوبی نزد مشتریان رو به رو شده است. آخرین محصول پلت فرم X200، نخستین هاچ بک کراس ایرانی با اسم “کوییک” میباشد که با جعبه دنده اتوماتیک و امکانات رفاهی جدید، قیمت بالاتری از تولیدات دیگر دارد.

تیبا ۲ صرفا در نمای عقب با تیبا صندوق دار تفاوت داراست. در واقع طراحان سایپا به خویش زحمت نداده اند که در نمای جلو نیز دستکم برای ساخت و ساز یک تمایز با نمونه صندوق دار، دستی بر جلو پنجره یا چراغ ها بکشند. در نمای کناری نیز تنها تفاوت ظاهری، زه جدید درها میباشد که باریک تر و شکیل تر از قبل شده است. با این حال در حالتی که انصاف داشته باشیم، تیم طراحی در شکل دهی نمای عقب و تبدیل خودروی سدان به هاچ بک، گل کاشته است !

انحنای زیبای ستون C در کنار کشیدگی چراغ های عقب و سپر بلند و یک دست، تصویری چشم نواز از نسخه هاچ بک تیبا در ذهن اشخاص به جا می گذارد. البته الگو برداری سایپا از هاچ بک های ایتالیایی از جمله برخی محصولات فیات هم در این تناسب ظاهری، بی تأثیر نیست. از سایر نقاط قوت طراحی این بخش می شود به تعبیه محل نصب دیفیوزر و سر اگزوز اسپرت اشاره کرد که مورد دوم، همواره از دغدغه های اساسی خریداران جوان هاچ بک ها به شمار می رود.