خودویی

هر نوع وسیله نقلیه‌ای که سن مجاز آن از مدت تعیین شده گذشته باشد، خودروی فرسوده نامیده می‌شود و در حال حاضر مدت سن مجاز وسایل نقلیه به طور میانگین ۲۰ سال است. این مقدار سن گفته شده بیشتر برای وسایل نقلیه سواری با مصرف شخصی است، چراکه وسایل نقلیه‌ای مانند تاکسی و یا مسافربری، به علت استفاده زیادی که از آن‌ها استفاده می‌شود و رفت و آمد زیادی که در سطح شهر دارند، تنها عمر خودرو ملاک فرسودگی‌شان نیست، البته برای این نوع وسایل نقلیه موارد دیگری نظیر میزان کارکرد خودرو نیز مد نظر قرار می‌گیرد.

سن فرسودگی وسایل نقلیه یک معیار نسبی است که با توجه به شرایط اقتصادی، تکنولوژی و فرهنگی در جوامع مختلف متفاوت است، چراکه این سه وضعیت از عوامل تعیین کننده آن هستند، مثلا در کشورهای صنعتی که از اقتصاد توسعه یافته برخوردار هستند، خودروهای بیش از 5 سال کارکرد برای استفاده مناسب نیستند، این در حالی است که در سایر کشورها این میزان بیشتر از ۵ سال است.

گواهی اسقاط خودرو چیست؟

بر اساس تصمیم دولت مبنی بر طرح نوسازی خودروهای فرسوده مقرر شد تا واردات خودرو به کشور وابسته به اخذ گواهی اسقاط شود؛ بدین صورت که شرکت‌های واردکننده خودرو باید با توجه به ارزش و همچنین تعداد خودروهای وارداتی، اتومبیل‌های فرسوده را اسقاط و یا از رده خارج کنند.

نحوه دریافت گواهی اسقاط برای ماشین‌های فرسوده بدین صورت است که هر دستگاه فرسوده با توجه به نوع سنگین یا سبک بودن آن به تعداد مشخصی گواهی نیاز دارد.

معضل از رده خارج کردن خودروهای فرسوده در کشور ما، به عنوان مشکلی برای برخی صاحبان خودروها محسوب می‌شود که باید هزینه زیادی برای نگهداری خودروها متحمل شوند، اما برخی مشکلات دیگر باعث شده تا مالکان خودروها رضایتی برای اسقاط خودروهای خود نداشته باشند، که در ادامه این گزارش به برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت.

عواملی نظیر ایجاد فضای غیر رقابتی تولید خودرو در کشور، ایجاد زنجیره قطعه سازانی که سال‌ها بدون ایجاد نوآوری به تولیدات غیر استاندارد پرداخته اند، کمبود وسایل نقلیه عمومی و ... باعث شده تا مردم از وسایل نقلیه خود استفاده کنند و افرادی هم که مایل به اسقاط وسایل نقلیه خود نیستند، به همین دلایل از وسیله نقلیه شخصی استفاده می‌کنند.

تاریخچه اسقاط خودروهای فرسوده در کشور

بیش از ۱۷ سال است که طرح اسقاط ماشین‌های فرسوده روی میز دولت و با موانعی برای اجرا همراه است و به دلیل موانع موجود بر سر راه این طرح طی سال‌های گذشته، تعداد خودروهای اسقاط شده کمتر از تعداد معین در هر سال بوده است. بر اساس این طرح باید سالانه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار دستگاه از خودروهای فرسوده کشور از رده خارج شوند اما به دلایل ذکر شده هر سال بخشی از اسقاط فرسوده‌ها به سال بعد موکول شده است